दिनांक 05 जुलै रोजी औरंगाबाद, जालना, परभणी, हिंगोली, नांदेड जिल्हयात तर दिनांक 06 जुलै रोजी परभणी, हिंगोली, नांदेड जिल्हयात तर दिनांक 07 जुलै रोजी औरंगाबाद, जालना, परभणी, हिंगोली, नांदेड जिल्हयात तर दिनांक 08 जुलै रोजी औरंगाबाद व जालना जिल्हयात तूरळक ठिकाणी जोरदार पावसाची शक्यता आहे.

 प्रादेशिक हवामान केंद्र,मुंबई येथून प्राप्त झालेल्या अंदाजानुसार दिनांक 05 जुलै रोजी औरंगाबाद, जालना, परभणी, हिंगोली, नांदेड जिल्हयात तर दिनांक 06 जुलै रोजी परभणी, हिंगोली, नांदेड जिल्हयात तर दिनांक 07 जुलै रोजी औरंगाबाद, जालना, परभणी, हिंगोली, नांदेड जिल्हयात तर दिनांक 08 जुलै रोजी औरंगाबाद व जालना जिल्हयात तूरळक ठिकाणी जोरदार पावसाची शक्यता आहे.

मराठवाडयात दिनांक 05 जुलै ते 08 जुलै दरम्यान बहुतांश ठिकाणी मध्यम ते जोरदार पावसाची शक्यता आहे.

मराठवाडयात ज्या तालूक्यात पेरणी योग्य मौसमी पाऊस (75-100 मिमी) झाला असल्यास (नांदेड जिल्हा : अर्धापूर, भोकर, हदगाव उस्मानाबाद :उमरगा) जमिनीतील ओलावा बधून बिजप्रक्रिया करूनच  पेरणी करावी.

सॅक, इसरो अहमदाबाद यांच्या उपग्रहाच्या बाष्पोत्सर्जनाच्या जिल्हानिहाय व तालूकानिहाय छायाचित्रानूसार औरंगाबाद व जालना जिल्हयात बाष्पोत्सर्जनाचा वेग कमी असून इतर जिल्हयात बाष्पोत्सर्जनाचा वेग वाढलेला आहे.

पुढील पाच दिवसाचा पावसाचा अंदाज लक्षात घेता पेरणीयोग्य पाऊस न झालेल्या ठिकाणी पेरणी योग्य पाऊस (75 ते 100 मिमी) झाल्यानंतर जमिनीत वापसा येताच खरीप पिकांची पेरणी करावी.

विस्तारीत अंदाजानुसार (ईआरएफएस) राठवाड्यात दिनांक 10 जुलै ते 16 जूलै, 2022 दरम्यान कमाल तापमान सरासरीपेक्षा कमी तर किमान तापमान सरासरीएवढे तर पाऊस सरासरी एवढा राहण्याची शक्यता आहे.

वसंतराव नाईक मराठवाडा कृषि विद्यापीठ, परभणी येथील ग्रामीण कृषि मौसम सेवा योजनेतील तज्ञ समितीने पुढील प्रमाणे कृषि हवामान आधारीत कृषि सल्ल्याची शिफारश केली आहे.  

पीक व्‍यवस्‍थापन

कोरडवाहू  कापूस पिकास 120:60:60 (बिटी वाण), 80:40:40 (संकरित वाण), 50:25:25 (अमेरिकन व देशी वाण) किलो ग्रॅम नत्र, स्फुरद व पालाश प्रति हेक्टरी शिफारशीत रासायनिक खतमात्रापैकी अर्धे नत्र संपूर्ण स्फुरद व पालाश पेरणीच्या वेळी द्यावे व अर्धे नत्र पेरणीनंतर सहा आठवडयांनी द्यावे. कापूस पिकाची लागवड 15 जूलै पर्यंत करता येते. तूर पिकास 20 किलो नत्र, 50 किलो स्फुरद प्रति हेक्टरी खतमात्रा पेरणीच्यावेळी जमिनीत पेरून द्यावी. तुर पिकाची लागवड 15 जूलै पर्यंत करता येते. मूग/उडीद पिकास पेरणीच्यावेळी 25 किलो नत्र व 50 किलो स्फुरद हेक्टरी मात्राद्यावी. मूग/उडीद पिकाची पेरणी जूलैच्या पहिल्या आठवडयापर्यंत करता येते. भुईमूग पिकास 20 किलो नत्र, 50 किलो स्फुरद प्रति हेक्टरी खतमात्रा पेरणीच्यावेळी जमिनीत पेरून द्यावी. भुईमूग पिकाची पेरणी 7 जूलै पर्यंत करता येते. मका पिकास 150:75:75 किलो नत्र, स्फुरद व पालाश रासायनिक खतमात्रापैकी अर्धे नत्र संपूर्ण स्फुरद व संपूर्ण पालाश पेरणीच्या वेळी द्यावे व 75 किलो नत्र पेरणीनंतर एक महिन्याने द्यावे. मका पिकाची पेरणी जूलै अखेर पर्यंत करता येते.

 

 

फळबागेचे व्‍यवस्‍थापन

पाऊस झालेल्या ठिकाणी नविन केळी बागेची लागवड करावी. आंबा फळबागेत 500:500:500 ग्रॅम नत्र, स्फुरद, पालाश प्रति झाड खतमात्रा दिली नसल्यास द्यावी. झाड दहा वर्षापेक्षा मोठे असल्यास 1000:500:500 ग्रॅम नत्र, स्फुरद, पालाश प्रति झाड खतमात्रा द्यावी. वाळलेल्या व रोगग्रस्त फांद्यांची छाटणी करावी.  द्राक्ष बागेतील फुटवे काढावेत. बागेत पानांची विरळणी करावी. बागेत आर्द्रता वाढणार नाही याची दक्षता घ्यावी. सिताफळ बागेत 300:300:300 ग्रॅम नत्र, स्फुरद, पालाश प्रति झाड खतमात्रा दिली नसल्यास द्यावी.

भाजीपाला

गादीवाफ्यावर तयार केलेल्या भाजीपाला पिकांच्या रोपांना 45 दिवस झाले असल्यास पाऊस झालेल्या ठिकाणी जमिनीत ओलावा बघून भाजीपाला पिकांची (वांगी, मिरची, टोमॅटो इ.) पूर्नलागवड करावी. काढणीस तयार असलेल्या भाजीपाला पिकांची काढणी करून घ्यावी.

फुलशेती

पाउस झालेल्या ठिकाणी  जमिनीत ओलावा असल्याची खात्री करून फुल पिकाची पूर्नलागवड करावी.  काढणीस तयार असलेल्या फुलपिकाची काढणी करून घ्यावी.

पशुधन व्यवस्थापन

पीपीआर या विषाणूजण्य रोगाचा प्रादूर्भाव पावसाळयाच्या सुरुवातीस वाढत जातो. म्हणून या रोगावर उपलब्ध असलेल्या लसीचे तिन महिने व त्यावरील वयोगटातील शेळी-मेंढीच्या पिल्लांमध्ये लसीकरण करून घ्यावे. ही लस गर्भ धारण शेळी-मेंढी मध्ये करू नये.

सामुदायिक विज्ञान

पावसाळयात हिरव्या भाजी-पाल्याचा, स्वच्छ धूवून कमी प्रमाणात वापर करावा. याशिवाय फळभाज्या, जसे की कारले, दोडके, दिलपसंद, दुधीभोपळा, बटाटा, शेंगा यांचा जास्त वापर करावा.

 

सौजन्‍य

डॉ. कैलास कामाजी डाखोरे, मुख्य प्रकल्प समन्वयक, ग्रामीण कृषी मौसम सेवा,वसंतराव नाईक मराठवाडा कृषी विद्यापीठ, परभणी

 

मराठवाडा कृषि हवामान सल्ला पत्रक क्रमांक – 28 / 2022 - 2023      मंगळवार, दिनांक – 05.07.2022