मराठवाडयात दिनांक 23 ते 29 सप्टेंबर दरम्यान पाऊस सरासरीएवढा तर दिनांक 30 सप्टेंबर ते 06 ऑक्टोबर दरम्यान पाऊस सरासरीएवढा राहण्याची शक्यता आहे.
सॅक, इसरो अहमदाबाद यांच्या उपग्रहाच्या बाष्पोत्सर्जनाच्या
जिल्हानिहाय व तालूकानिहाय छायाचित्रानूसार बाष्पोत्सर्जनाचा वेग वाढलेला आहे.
वसंतराव नाईक मराठवाडा कृषि विद्यापीठ, परभणी येथील ग्रामीण
कृषि मौसम सेवा योजनेतील तज्ञ समितीने पुढील प्रमाणे
कृषि हवामान आधारीत कृषि सल्ल्याची शिफारश केली आहे.
पीक व्यवस्थापन
उशीरा पेरणी केलेल्या सोयाबीन पिकात
पानावरील ठिपके, रायझेक्टोनिया एरियल ब्लाईट, शेंगा करपा आणि इतर
बुरशीजन्य रोगाच्या व्यवस्थापनासाठी टेब्युकोनॅझोल 10% + सल्फर
65% (पुर्वमिश्रित बुरशीनाशक) 500 ग्रॅम किंवा टेब्युकोनॅझोल
25.9% 250 मिली किंवा पायरोक्लोस्ट्रोबीन 20% 150 ते 200 ग्रॅम किंवा पायरोक्लोस्ट्रोबीन 13.3% + इपिक्साकोनाझोल
5% (पुर्वमिश्रित बुरशीनाशक) 300 मिली
प्रति एकर पावसाची उघाड बघून फवारावे. उशीरा पेरणी केलेल्या सोयाबीन पिकावरील
किडींच्या व्यवस्थापनासाठी क्लोरँट्रानिलीप्रोल 18.5% 60 मिली
प्रति एकर किंवा थायामिथोक्झाम 12.6% + लँबडा सायहॅलोथ्रिन
9.5% (पूर्वमिश्रित किटकनाशक) 50 मिली प्रति एकर किंवा
क्लोरँट्रानिलीप्रोल 9.3% + लँबडा सायहॅलोथ्रिन 4.6%
80 मिली प्रति एकर
(पूर्वमिश्रित किटकनाशक) किंवा टेट्रानिलीप्रोल 18.18% 100 ते
120 मिली प्रति एकर यापैकी कुठलेही एक किटकनाशक पावसाची उघाड बघून फवारावे. खरीप
ज्वारी पिकावरील कणसातील अळीचा प्रादुर्भाव दिसुन येत असल्यास याच्या
व्यवस्थापनासाठी 5% निंबोळी अर्काची किंवा मॅलाथिऑन 5%
भुकटी प्रति हेक्टरी 20 किलो प्रमाणे धुरळणी करावी किंवा मॅलाथिऑन
50% 10 मिली प्रति 10 लिटर पाण्यात मिसळून पावसाची उघाड बघून
फवारणी करावी. ऊस
पिकावर पायरीला (पाकोळी) याचा प्रादुर्भाव दिसून येत आहे, याच्या व्यवस्थापनासाठी
5% निंबोळी अर्क किंवा र्व्हीटीसीलीयम लिकॅनी किंवा
मेटारायझीयम ॲनोसोप्ली या जैविक बुरशीची 40 ग्रॅम प्रति 10 लिटर पाण्यात मिसळून
करावी. रासायनिक व्यवस्थापनासाठी क्लोरोपायरीफॉस 20% 600 मिली
किंवा मोनोक्रोटोफॉस 36% 200 मिली
प्रति एकर पावसाची उघाड बघून फवारणी करावी. हळदीच्या पानावरील ठिपके याच्या
व्यवस्थापनासाठी अझोक्सिस्ट्रॅाबिन 18.2% + डायफेनकोनॅझोल 11.4% 10 मिली + 5 मिली स्टिकर प्रति 10 लिटर पाण्यात मिसळून पावसाची उघाड बघून फवारणी करावी. हळद पिकात कंदमाशीचा प्रादूर्भाव दिसून येत
असल्यास याच्या व्यवस्थापनासाठी 15 दिवसांच्या अंतराने क्विनालफॉस 25% 20 मिली किंवा डायमिथोएट 30 % 10
मिली प्रति 10 लिटर पाण्यात मिसळून चांगल्या दर्जाचे
स्टिकरसह आलटून-पालटून पावसाची उघाड बघून फवारणी करावी. उघडे पडलेले कंद मातीने झाकून घ्यावेत. (हळद
पिकावर केंद्रीय किटकनाशक मंडळातर्फे लेबल क्लेम नसल्यामूळे विद्यापिठ शिफारशीत
संशोधनाचे निष्कर्ष दिले आहेत). हरभऱ्याच्या पेरणीसाठी मध्यम ते भारी, पाण्याचा
उत्तम निचरा होणारी जमीन निवडावी. चोपन व आम्ल जमिनीत हे पीक बरोबर येत नाही. पाणी
साठवून ठेवणाऱ्या जमिनीत लागवड केल्यास हे पीक उमळते. या पिकास कोरडे व थंड हवामान
मानवते. करडई पिकाला मध्यम ते भारी, उत्तम निचरा आणि ओलावा टिकवून ठेवणारी जमीन
निवडावी. खरीपातील मुग, उडीद किंवा सोयाबीन काढणीनंतर करडई पीक घ्यावे.
फळबागेचे व्यवस्थापन
संत्रा/मोसंबी बागेत फळ वाढीसाठी व
फळगळ होऊ नये म्हणून 00:52:34 1500 ग्रॅम व जिब्रॅलिक ॲसिड 1 ग्रॅम प्रति 100 लिटर
पाणी या प्रमाणे पावसाची उघाड बघून फवारणी घ्यावी. डाळींब बागेत रोगाच्या
व्यवस्थापनासाठी बोर्डो मिश्रण 0.5% किंवा कॉपर ऑक्सीक्लोराईड 50% डब्ल्यूपी 2.5 ते 3
ग्रॅम प्रति लिटर किंवा कॉपर हायड्रॉक्साईड 53.8% 2 ते 2.5
ग्रॅम प्रति लिटर + स्प्रेडर स्टिकर 0.3 ते 0.5 मिली प्रति लिटर पावसाची उघाड बघून
फवारणी करावी. डाळींब बगेत फळवाढीसाठी 00:52:34 1500 ग्रॅम व जिब्रॅलिक ॲसिड 1
ग्रॅम प्रति 100 लिटर पाणी या प्रमाणे पावसाची उघाड बघून फवारणी घ्यावी. चिकू
बागेत आंतरमशागतीची कामे करून तण नियंत्रण करावे.
भाजीपाला
भाजीपाला पिकात आंतरमशागतीची कामे करून
तण नियंत्रण करावे. भाजीपाला (मिरची, वांगे व भेंडी) पिकात रसशोषण करणाऱ्या किडीचा
प्रादुर्भाव दिसून येत असल्यास त्याच्या व्यस्थापनासाठी पायरीप्रॉक्सीफेन 5% + फेनप्रोपाथ्रीन
15% 10 मीली किंवा डायमेथोएट 30% 13 मीली प्रती 10 लिटर पाण्यात मिसळून पावसाची उघाड
बघून फवारणी करावी. काढणीस तयार असलेल्या भाजीपाला पिकाची काढणी करून घ्यावी.
चारा पिके
चाऱ्यासाठी लागवड केलेल्या संकरीत
नेपियर पिकाची पहिली कापणी 65 ते 70
दिवसानी तर नंतरच्या कापण्या 40 ते 45 दिवसानी (7 ते 8 कापण्या) कराव्यात.
फुलशेती
फुल पिकात आंतरमशागतीची कामे करून तण
नियंत्रण करावे.काढणीस तयार असलेल्या फुलांची काढणी करून घ्यावी.
तुती रेशीम
उद्योग
रेशीम कोषाचा बाजारातील भाव कोषातील
रेशीम धागा टक्केवारीवर अवलंबून असतो. तेव्हा ए ग्रेड कोष उत्पादन करण्यासाठी
तुतीच्या पानाची प्रत उत्तम असावी लागते. त्यासाठी विषमूक्त व सेंद्रीय खत देणे
गरजेचे आहे. एक किलो कोष होण्यासाठी कमीत कमी कोषाची संख्या हवी. साधारणपणे 550 ते
600 कोष एक किलोत बसले तर ए ग्रेड, 600 ते 700 कोष बसले तर बी ग्रेड, 700 ते 800
कोष बसले तर सी ग्रेड व 800 च्या वर बसले तर डी ग्रेड. एक कि.ग्रॅ. रेशीम धागा तयार
होण्यासाठी लागणार कोष संख्या (किलो) त्यास रिनडाटा असे म्हणतात. मागील दशकात 8.5
किलो कोष वरून सध्या 6.5 किलो पर्यंत रीनडाटा ने मजल मारली आहे.
पशुधन
व्यवस्थापन
लम्पी स्कीन रोग याचा प्रसार हा अनेक
मार्गानी होतो. त्यापैकी चावा घेणाऱ्या किटीक वर्गीय माशा या एक प्रमुख होय.
यामध्ये टॅबॅनस, स्टोमोक्सिस हिमॅटोबिया, क्यूलीकॉईडस, डास व काही प्रजातींचे
गोचीडे यांचा समावेश होतो. याच्या नियंत्रणासाठी सर्व साधारणपणे 1.पशुधनास प्रखर
उन्हाच्या वेळेस चारावयास सोडू नये (सकाळी 10 ते 17 पर्यंत गोठयात ठेवावे) 2.
शेणाचा उकिरडा/खड्डा शेण टाकल्यानंतर पॉलिथीन/ताडपत्रीने झाकून टाकावा.3. गोठयात
स्वच्छता ठेवावी 4.पशुधनाच्या शरीरावर कमीत कमी एक आठवडयाच्या अंतराने 5% निम सिड कर्नल
एक्सट्रक्ट (निम अर्क) (NSKE) अथवा वनस्पतीजन्य 10 मिली निम
तेल + 10 मिली निलगीरी तेल + 10 मिली कारंज तेल + 2 ग्रॅम अंगाचा साबण + 1 लिटर
पाणी हे द्रावण फवारावे.5. गोठयाची स्वच्छता करून गोचीडाची अंडी गोळा करून
शेकोटीमध्ये जाळावी. 6. आजार सदृश लक्षणे आढळल्यास जवळच्या
पशुवैद्यकीय दवाखान्यात संपर्क साधावा. 7. रोग नियंत्रणासाठी पशुवैद्यकाच्या
सल्ल्याने पशुधनास लसीकरण करून घ्यावे.
सामुदायिक
विज्ञान
बालकांना त्यांच्या वयास व विकासात्मक
पातळीस अनुसरून मनोरंजकरित्या गोष्टी सांगाव्या, कारण गोष्टी ऐकल्यामूळे त्यांचा
शब्दसंग्रह, सामान्यज्ञान, जिज्ञासा, बौध्दीक, कल्पनाशक्ती व स्मरणशक्ती वृध्दिंगत
होते. याबरोबरच त्यांचा वाचा व भाषा भावनात्मक, सामाजिक व नैतिक विकास साधण्यासाठी
गोष्टी लाभदायी ठरतात.
सौजन्य
डॉ. कैलास कामाजी डाखोरे, मुख्य प्रकल्प
समन्वयक, ग्रामीण कृषी मौसम सेवा,वसंतराव नाईक
मराठवाडा कृषी विद्यापीठ, परभणी
मराठवाडा कृषि हवामान सल्ला पत्रक क्रमांक – 51/2022
- 2023 शुक्रवार,
दिनांक –
23.09.2022
No comments:
Post a Comment