मराठवाडयात दिनांक 18 ते 24 नोव्हेंबर दरम्यान किमान तापमान सरासरीएवढे
ते सरासरी पेक्षा किंचित कमी राहण्याची शक्यता आहे.
सॅक, इसरो अहमदाबाद यांच्या उपग्रहाच्या बाष्पोत्सर्जनाच्या
जिल्हानिहाय व तालूकानिहाय छायाचित्रानूसार बाष्पोत्सर्जनाचा वेग कमी झालेला
आहे तर जमिनीतील ओलाव्याचे प्रमाण वाढलेले आहे.
विस्तारीत अंदाजानुसार (ईआरएफएस) मराठवाड्यात दिनांक 20 ते 26 नोव्हेंबर, 2022 दरम्यान कमाल तापमान, किमान तापमान सरासरीएवढे
व पाऊस सरासरीपेक्षा जास्त राहण्याची शक्यता आहे.
वसंतराव नाईक मराठवाडा
कृषि विद्यापीठ, परभणी येथील ग्रामीण कृषि मौसम सेवा योजनेतील तज्ञ समितीने पुढील प्रमाणे
कृषि हवामान आधारीत कृषि सल्ल्याची शिफारश केली आहे.
पीक व्यवस्थापन
वेचणीस तयार असलेल्या कापूस पिकात वेचणी करून घ्यावी. कापसाच्या
झाडावर 40 ते 50 टक्के बोंडे फुटल्यास वेचणी करावी. वेचण्या पंधरा दिवसाच्या
अंतराने कराव्यात. पूर्ण फुटलेल्या बोंडातीलच कापूस वेचावा. पहिल्या आणि दूसऱ्या
वेचणीचा चांगला आणि कवडी कापूस वेगळा साठवावा. उशीरा लागवड केलेल्या कापूस पिकात
लाल्या रोगाचा प्रादूर्भाव दिसून येत असल्यास याच्या व्यवस्थापनासाठी 20 ग्रॅम
मॅग्नेशियम सल्फेट प्रति 10 लिटर पाण्यात मिसळून पंधरा दिवसाच्या अंतराने दोन
फवारण्या घ्याव्यात. उशीरा लागवड केलेल्या कापूस पिकात रसशोषण करणाऱ्या किडींच्या
(मावा, फुलकिडे, पांढरी माशी) व्यवस्थापनासाठी 5% निंबोळी अर्काची किंवा लिकॅनीसिलीयम लिकॅनी
(जैविक बुरशीजन्य किटकनाशक) एक किलो ग्रॅम
किंवा फलोनिकॅमिड 50% 60 ग्रॅम किंवा डायनेटोफ्यूरॉन 20% 60
ग्रॅम किंवा पायरीप्रॉक्झीफेन 5% +डायफेन्थुरॉन 25% (पूर्व मिश्रित किटकनाशक) 400 ग्रॅम प्रति एकर
फवारणी करावी. उशीरा लागवड केलेल्या कापूस पिकावरील गुलाबी
बोंडअळीच्या व्यवस्थापनासाठी हेक्टरी 5 गुलाबी बोंडअळीसाठीचे कामगंध सापळे
लावावेत. प्रादूर्भाव जास्त आढळून आल्या प्रोफेनोफॉस 50% 400 मिली किंवा इमामेक्टीन बेन्झोएट 5% 88 ग्रॅम किंवा
प्रोफेनोफॉस 40% + सायपरमेथ्रीन 4% 400 मिली किंवा थायोडीकार्ब 75%
400 ग्रॅम प्रति एकर आलटून पालटून फवारावे. उशीरा लागवड केलेल्या
कापूस पिकात दहिया रोगाचा प्रादुर्भाव दिसून येत असल्यास याच्या व्यवस्थापनासाठी
ॲझोक्सिस्ट्रोबीन 18.2% + डायफेनकोनॅझोल 11.4% एससी 10 मिली किंवा क्रेसोक्सिम-मिथाइल 44.3% एससी
10 मिली प्रति 10 लिटर पाण्यात मिसळून फवारणी करावी. तूरीवरील शेंगा पोखरणारी
अळीच्या व्यवस्थापनासाठी 5% निंबोळी अर्क किंवा क्विनॉलफॉस 25% 20 मिली
किंवा इमामेक्टीन बेन्झोएट 5% 4.5
ग्राम प्रति 10 लिटर पाण्यात मिसळून फवारणी करावी. तूर पिकात फुलगळ
व्यवस्थापनासाठी एनएए 3 मिली प्रति 10 लिटर पाण्यात मिसळून
फवारणी करावी. रब्बी भुईमूग पिक पेरणी नंतर तिन ते सहा आठवडयांनी दोन कोळपण्या आणि
एक खुरपणी करावी. रब्बी मका पिकाची पेरणी नोव्हेंबर पर्यंत करता येते पेरणी 60X30
सेंमी अंतरावर करावी. पेरणीसाठी हेक्टरी 15 किलो बियाणे वापरावे.
पेरणीपूर्वी बियाण्यास बिजप्रक्रिया करावी. मका पेरणी करतांना 75 किलो नत्र, 75
किलो स्फुरद व 75 किलो पालाश प्रति हेक्टरी द्यावे आणि 75 किलो नत्र पेरणीनंतर एक
महीण्यांनी द्यावे, याकरिता 289 किलो 10:26:26 + युरिया 100 किलो किंवा 500 किलो
15:15:15 किंवा 375 किलो 20:20:00:13 किंवा युरिया 163 किलो + 469 किलो सिंगल सुपर
फॉस्फेट + 126 किलो म्युरेट ऑफ पोटॅश प्रति हेक्टरी खतमात्रा द्यावी आणि 163 किलो
युरिया प्रति हेक्टर पेरणीनंतर एक महीण्यांनी द्यावा. मका पिकावरील लष्करी अळीचा प्रादुर्भाव दिसून
येत असल्यास याच्या व्यवस्थापनासाठी इमामेक्टीन बेन्झोढेट 5 टक्के 4 ग्रॅम किंवा स्पिनेटोरम 11.7 एससी 4 मिली
प्रति 10 लिटर पाण्यात मिसळून वरील किटकनाशकांची आलटून पालटून फवारणी करावी.
फवारणी करत असतांना किटकनाशक पोंग्यात पडेल अशाप्रकारे फवारणी करावी. रब्बी ज्वारी
पिकात पेरणी नंतर 15 ते 20 दिवसांनी पहिली कोळपणी करावी. रब्बी सूर्यफूल पिकाची पेरणी करून 20 दिवस झाले
असल्यास पहिली कोळपणी करावी. वेळेवर पेरणी
करावयाच्या बागायती गहू पिकाची पेरणी लवकरात लवकर संपवावी. वेळेवर पेरणीसाठी
त्र्यंबक, गोदावरी, फुले समाधान इत्यादी वाणांपैकी निवड करावी. गव्हाची पेरणी
करतांना 50 किलो नत्र, 50 किलो स्फुरद व 50 किलो पालाश प्रति हेक्टरी द्यावे,
याकरिता 192 किलो 10:26:26 + युरिया 67 किलो किंवा 109 किलो डायअमोनियम फॉस्फेट +
युरिया 66 किलो किंवा 313 किलो सिंगल सुपर फॉस्फेट + 84 किलो म्युरेट ऑफ पोटॅश +
109 किलो युरिया प्रति हेक्टरी खतमात्रा द्यावी.
फळबागेचे व्यवस्थापन
केळी बागेत अंतरमशागतीची कामे करून तण नियंत्रण करावे. केळी बागेत
आवश्यकतेनूसार पाणी व्यवस्थापन करावे. आंबा बागेत फुलधारणा व्यवस्थित
होण्यासाठी 13:00:45 विद्राव्य खताची 15 ग्रॅम प्रति लिटर पाण्यात मिसळून फवारणी
करावी. द्राक्ष बागेत फळधारणा व्यवस्थित होण्यासाठी बागेस आवश्यकतेनूसार पाणी
द्यावे. काढणीस तयार असलेल्या सिताफळाची काढणी करून प्रतवारी करावी व बाजारपेठेत
पाठवावी.
भाजीपाला
पुर्नलागवड केलेल्या भाजीपाला पिकास आवश्यकतेनूसार पाणी व्यवस्थापन
करावे. मिरची पिकावर सध्या फुलकिडींचा प्रादूर्भाव दिसून येत आहे याच्या
व्यवस्थापनासाठी ॲसिटामिप्रिड 20 % एस.पी. 100 ग्रॅम किंवा सायअँन्ट्रानिलीप्रोल 10.26 ओ.डी. 600 मिली किंवा
इमामेक्टीन बेन्झोएट 5% एस. जी. 200 ग्रॅम प्रति हेक्टर
फवारणी करावी. काढणीस तयार असलेल्या भाजीपाला पिकांची काढणी करून घ्यावी.
फुलशेती
फुल पिकात अंतरमशागतीची कामे करून तण नियंत्रण करावे. काढणीस तयार
असलेल्या फुलांची काढणी करुन घ्यावी.
पशुधन
व्यवस्थापन
गाईंच्या वासरांमध्ये देखील लम्पी स्कीन रोगाचा प्रादूर्भाव
प्रकर्षाने जाणवत आहे. यासाठी ज्या वासरांना लसीकरण व्हावयाचे आहे अशा वासरांना
लसीकरण पूर्व सात दिवस व लसीकरण पश्चात सात दिवसांनी वयोमानानुसार जंतनाशक/पट्टकृमीनाशक/
कॉक्सीडोओसीस रोधक औषधीची मात्रा देण्याची शिफारस करण्यात येते. वयोगट :- सात दिवस
ते सहा महीने या वासरांमध्ये टॉक्सोकॅरा व्हीट्रलोरम् या कृमीसाठी जंत नाशकाची
मात्रा द्यावी. हे कृमी विष्ठेद्वारे बाहेर पडतात. मात्रा वयाच्या सातव्या दिवशी
अथवा त्यानंतर. वयोगट :- एक महीना ते सहा महीने माती चाटल्यामूळै रक्त मिश्रीत/
आवमिश्रीत हगवण लागते. कॉक्सीडीओसीस रोधक औषधीची मात्रा पशूवैद्यक तज्ञांच्या
मार्गदर्शनाखाली द्यावी. वयोगट:- तीन महीने ते सहा महीने पडकावरील गवतावर
चरतेवेळेस त्यावरील खरपड्याद्वारे पट्टकृमीची लागण होते. भाताच्या शितासारखे
कृमीचे तूकडे विष्ठेद्वारे बाहेर टाकले जातात, म्हणून पट्टकृमीस बाहेर काढणारी
जंतनाशक औषधीची मात्रा द्यावी. थंडी पासुन पशुधनाचे संरक्षण करण्यासाठी शेळया,
मेंढया तसेच कोंबडयाच्या शेडला बारदाण्याचे पडदे लावावे, त्यामूळे पहाटेच्या थंड वाऱ्यांपासून
त्यांचे संरक्षण होईल.
सामूदायीक विज्ञान
काम करतांना वारंवार उठ-बस करण्यामूळे व्यक्तींच्या स्नायुंवर ताण
येऊन थकवा येतो.
सौजन्य
मुख्य प्रकल्प समन्वयक, ग्रामीण कृषी मौसम सेवा,वसंतराव नाईक मराठवाडा कृषी विद्यापीठ, परभणी
मराठवाडा कृषि हवामान सल्ला पत्रक क्रमांक – 66/
2022 - 2023 मंगळवार,
दिनांक –
15.11.2022
No comments:
Post a Comment