प्रादेशिक हवामान केंद्र,मुंबई येथून प्राप्त झालेल्या अंदाजानुसार मराठवाडयात पुढील पाच दिवस हवामान कोरडे राहील. दिनांक 15 ते 17 डिसेंबर दरम्यान आकाश अंशत: ढगाळ ते ढगाळ राहण्याची शक्यता आहे. मराठवाडयात पुढील पाच दिवसात कमाल तापमानात फारशी तफावत जाणवणार नाही. पुढील तीन दिवसात किमान तापमानात हळूहळू 2 ते 3 अं.से. ने वाढ होण्याची शक्यता आहे.
विस्तारीत अंदाजानुसार (ईआरएफएस) मराठवाडयात
दिनांक 15 ते 21 डिसेंबर व 22 ते 28
डिसेंबर दरम्यान पाऊस सरासरीएवढा ते सरासरीपेक्षा जास्त, कमाल तापमान सरासरीपेक्षा
कमी व किमान तापमान सरासरीएवढे ते सरासरीपेक्षा जास्त राहण्याची शक्यता आहे.
विस्तारीत अंदाजानुसार (ईआरएफएस)
मराठवाड्यात दिनांक 20 ते 26 डिसेंबर 2023 दरम्यान कमाल तापमान मध्यम प्रमाणात सरासरीपेक्षा
कमी व किमान तापमान सरासरीएवढे राहण्याची शक्यता आहे.
सॅक, इसरो अहमदाबाद यांच्या उपग्रहाच्या
बाष्पोत्सर्जनाच्या जिल्हानिहाय व तालूकानिहाय छायाचित्रानूसार मराठवाडयात
बाष्पोत्सर्जनाचा वेग वाढलेला आहे तर
जमिनीतील ओलावा किंचित कमी झालेला आहे.
वसंतराव नाईक मराठवाडा
कृषि विद्यापीठ, परभणी येथील ग्रामीण
कृषि मौसम सेवा योजनेतील तज्ञ समितीने पुढील प्रमाणे कृषि हवामान आधारीत कृषि
सल्ल्याची शिफारश केली आहे.
पीक व्यवस्थापन
वेळेवर पेरणी केलेल्या हरभरा
पिकातील घाटेअळीच्या व्यवस्थापनासाठी शेतात प्रति एकरी 02 कामगंध सापळे व 10 पक्षी
थांबे उभारावेत. रासायनिक नियंत्रणासाठी इमामेक्टीन बेन्झोएट 5% 4.4 ग्रॅम किंवा फ्लुबेंडामाईड 39.35 एससी 3 मिली प्रति 10 लिटर
पाण्यात मिसळून फवारणी करावी. उशीरा पेरणी केलेल्या हरभरा पिकात मर रोगाचा प्रादूर्भाव दिसून येत
असल्यास ट्रायकोडर्मा या जैविक बुरशीनाशकाची 40 ग्रॅम प्रति 10 लिटर पाण्यात
मिसळून जमीनीवर फवारणी करावी किंवा आळवणी करावी किंवा थायोफिनेट मिथाईल 70 डब्ल्यूपी
25 ग्रॅम प्रति 10 लिटर पाण्यात मिसळून फवारणी करावी. वेळेवर
लागवड केलेल्या करडई पिकात माव्याचा प्रादुर्भाव दिसून येत असल्यास त्याच्या
व्यवस्थापनासाठी डायमिथोएट 30% 13 मिली किंवा असिफेट 75% 10 ग्रॅम प्रति 10 लिटर पाण्यात मिसळून फवारणी करावी. करडई पिकात तणांच्या
प्रादूर्भावानूसार पेरणीनंतर 25 ते 50 दिवसापर्यंत एक ते दोन कोळपण्या व खूरपण्या
घ्याव्यात. उशीरा बागायती गहू पेरणी लवकरात लवकर संपवावी. उशीरा पेरणीसाठी व कमी
पाण्यावर येणाऱ्या फुलेनेत्रावती व फुलेसात्वीक या वाणांची निवड करावी. 11 ते 12 महिन्याचा ऊस लोळला असल्यास लवकरात
लवकर तोडणी करून कारखान्यात पाठवावा. हळद
पिकातील पानावरील ठिपके या रोगाच्या व्यवस्थापनासाठी ॲझोक्सिस्ट्रोबीन 18.2%
+ डायफेनकोनॅझोल 11.4 एस सी
10 मिली प्रति 10 लिटर पाण्यात मिसळून
स्टिकरसह फवारणी करावी. हळद पिकातील कंद सड याच्या व्यवस्थापनासाठी
मेटॅलॅक्झील 4% + मॅनकोझेब 64% 25 ग्रॅम प्रति 10 लिटर पाण्यात मिसळून आळवणी करावी.
फळबागेचे व्यवस्थापन
मृगबहार धरलेल्या संत्रा/मोसंबी फळबागेत फळवाढीसाठी 00:00:50 1.5 किलो प्रति 100 लिटर पाण्यात मिसळून फवारणी करावी तसेच जिब्रॅलिक ॲसिड 1 ग्रॅम प्रति 100 लिटर पाण्यात मिसळून फवारणी करावी. काढणीस तयार असलेल्या डाळींब व चिकू फळाचीं काढणी करून घ्यावी. डाळींब व चिकू बागेत आंतरमशागतीची कामे करून तण नियंत्रण करावे
भाजीपाला
काढणीस तयार असलेल्या भाजीपाला
पिकाची काढणी करून घ्यावी. भाजीपाला पिकात (टोमॅटो, मिरची, वांगी) करपा या रोगांचा
प्रादूर्भाव होऊ शकतो या रोगाच्या नियंत्रणासाठी मॅनकोझेब 75% किंवा क्लोरोथॅलोनील 75% 25 ग्रॅम प्रति 10 लिटर पाण्यात मिसळून फवारणी करावी. भाजीपाला ( मिरची, वांगे व
भेंडी) पिकात रसशोषण करणाऱ्या किडीचा
प्रादुर्भाव दिसून येत असल्यास त्याच्या व्यस्थापनासाठी पायरीप्रॉक्सीफेन
5% + फेनप्रोपाथ्रीन
15% 10 मीली किंवा डायमेथोएट 30% 13 मीली प्रती 10 लिटर पाण्यात मिसळून फवारणी
करावी.
फुलशेती
काढणीस तयार असलेल्या फुल पिकाची
काढणी करून घ्यावी.
तुती रेशीम
उद्योग
रेशीम किटकांचे थंडी पासून
संरक्षण करण्यासाठी संगोपनगृहात कोळशाची शेगडी किंवा ईलेक्ट्रानिक शेगडीचा वापर
करावा. संगोपनगृहात कोळश्याचा धुर होणार नाही याची काळजी घ्यावी व तापमान 22 ते 28
अं.से. व आर्द्रता 80 ते 85 टक्के राहील याची काळजी घ्यावी. फांदी पध्दती मध्ये 20
टक्के मजुरीत बचत होते. कच्या संगोपन गृहात थंडी किंवा उष्णता मर्यादीत ठेवणे कठीण
होते. म्हणून हळूहळू पक्के सिमेंट काँक्रेटचं संगोपनगृह बांधकाम करून घ्यावे.
त्यामूळे रेशीम कीटक रोगास बळी पडत नाहीत. धुळीचा त्रास कमी होतो आणि कोषाच्या
उत्पादनात वाढ होते. सीएसआर & टीआय म्हैसूर
यांच्या शिफारसीनूसार संगोपनगृहाचा आकार असावा. खलच्या व वरील बाजूस झरोखे व मधील
बाजूस खिडक्या असाव्यात म्हणजे हवा खेळती राण्यास मदत होते.
पशुधन व्यवस्थापन
थंडी पासुन पशुधनाचे संरक्षण
करण्यासाठी शेळया, मेंढया तसेच कोंबडयाच्या शेडला बारदाण्याचे पडदे लावावे,
त्यामूळे पहाटेच्या थंड वाऱ्यांपासून त्यांचे संरक्षण होईल. तसेच कोंबडयाच्या
शेडमध्ये ईलेक्ट्रीक बल्ब लावावेत. पशुधनास पहाटेच्या वेळी मोकळया जागी न बांधत गोठ्यात
बांधावेत. पशुधनातील प्रजननाच्या समस्यांचे वेळेत निदान आणि योग्य उपचार न केल्यास
अधिक तोटा उदभवतो. राज्य शासनाच्या “राज्यव्यापी वंधत्व निवारण अभियानातंर्गत”
आपल्या कडील सर्व जनावरांची गाभण करण्याबाबतची तपासणी व उपचार करून घ्यावेत.
सामुदायिक विज्ञान
अवकाळी पावसाच्या पार्श्वभूमीवर
शेतकरी बांधवांनी स्वत:चे मनोबल वाढवावे. या संकटाचा सामना करण्यासाठी उद्भवलेल्या
परिस्थितीवर मात करण्याकरिता कृषि तज्ञांचा सल्ला घ्यावा. सध्या उद्भवलेल्या
परिस्थितीवर निश्चितपणे मात करता येईल याबाबत आशवादी असावे. गावातील प्रगतीशील
शेतकरी सध्याच्या बिकट परिस्थितीवर ज्याप्रकारे मात करत आहेत त्याप्रमाणे आपणही
प्रयत्नशील असावे. आपल्या अडचणीबाबत आपले जीवलग मित्र/कुटुंबिय यांच्यासोबत चर्चा
करून त्या योग्य मार्गाने दूर करण्याचा प्रयत्न करावा.
सौजन्य
मुख्य प्रकल्प
समन्वयक, ग्रामीण कृषी मौसम सेवा,वसंतराव नाईक मराठवाडा कृषी विद्यापीठ, परभणी
मराठवाडा कृषि हवामान सल्ला पत्रक क्रमांक – 74/2023 - 2024 शुक्रवार, दिनांक – 15.12.2023
No comments:
Post a Comment